شکاف بین نسلی تهدیدی جدی برای فروپاشی نظام خانواده
تاریخ انتشار: ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۳۸۸۵۲
شکاف بین نسلی از تمایزهای قطبی و شدید بین نسلی حکایت دارد که صورت بیرونی آن به شکل تعارض و کشمکشهای نسلی بروز میکند که همین امر در وهله اول کاهش ساعت گفتوگو بین خانواده و سپس کاهش تعامل اعضای خانواده با یکدیگر و درنهایت زمینههای فروپاشی یک خانواده را فراهم میکند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، مسئلهای که در سالهای اخیر و با روند جهانی شدن کارکرد احترام و تکریم والدین را نقص کرده است مفهومی عمیق و ریشهدار به نام «شکاف نسلها» بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آنچه به لحاظ روانشناختی پدیده شکاف نسلها را ایجاد میکند مشکلاتی است که به لحاظ ارتباطی و تعامل متقابل بین دو نسل شکل میگیرد. انتظارات اقتصادی و مالی خاص بین فرزندان و والدین، رفتارهای متفاوت فرهنگی و اجتماعی متفاوت و انتظارات اجتماعی متفاوتی که بین دو نسل وجود دارد میتواند نمونههایی از حالات شکاف نسلی باشد.
اختلافات و تفاوتها در حالتهای خرد و جزئی میتواند موضوع اختلاف، نزاعها و فاصله گرفتن مردم یک جامعه در سنین و طبقات متفاوت اجتماعی باشد، پسری که از ناتوانی مالی پدر خود مینالد، دختری که از مخالفتهای والدین خود در مورد نحوه پوشش خود گله دارد، استادی که از نوع رفتار دانشجویانش عصبانی است، میانسالانی که نوجوانان و جوانان را غیرقابل درک و ناهنجار میشناسند و در مقابل جوانانی که بزرگترهای خود را عقبمانده از پیشرفتهای علمی، اجتماعی و مصادیق تمدن میدانند، تمام اینها بهتدریج باعث میشود هیچ فردی، دیگری را بهراحتی درک نکند و در آخر اعتماد، احساس صمیمیت و احترام متقابل در جامعه کمرنگ شود.
تغییر نظام خانواده به فرزندسالاریخانم ربیعی مادر یک خانواده از رفتار فرزندانش گله دارد و به خبرنگار ایمنا، میگوید: هرچه رفتار خودم با والدینم را با رفتار فرزندانم با خودم و همسرم مقایسه میکنم، حس میکنم در تربیت آنها موفق نبودهایم، متأسفانه در زمانی که ما بچه بودیم خانوادهسالاری حاکم بود هماکنون که تشکیل خانواده داده و بچهدار شدیم، فرزندسالاری حاکم است.
این مادر خانواده ادامه میدهد: من و همسرم تمام خدماتی که یک والدین میتواند به نحو احسن به فرزندش ارائه دهد، به فرزندانمان ارائه دادهایم، اما نمیدانیم کجای تربیت فرزندانمان کاستی داشتهایم که هرچه آنها بزرگتر میشوند، از ما دورتر میشوند و حرفهایمان را درک نمیکنند.
وی میگوید: متأسفانه فرزندانمان هرچه بزرگتر میشوند، کمترین حضور را در کنار من و همسرم دارند و زمانهایی که در منزل هستند، مادام وقتشان را در اتاقهایشان آنهم پشت درهای بسته سپری میکنند و من و همسرم جرأت نداریم بدون اجازه وارد اتاق آنها شویم و یا حتی اعتراض کنیم که چرا در کنار ما غذا نمیخورند.
والدین درک صحیحی از نگرش فرزندان خود ندارندمینا ۱۸ ساله یکی از فرزندان خانواده به خبرنگار ایمنا، میگوید: من خانوادهام را بسیار دوست دارم اما متأسفانه آنها روز بهروز از لحاظ فکری با من و خواهرم فاصله میگیرند، من و خواهرم هرچه تلاش کردیم که معنا و مفهوم حرفها و صحبتهای خود را به آنها بفهمانیم، اما درک انتظارات و طرز فکرمان برای آنها دشوار است و هیچ پذیرش و انعطافی ندارند، گاهی وقتها که برای متقاعد کردن موضوعی با آنها بحث میکنیم، حس میکنیم میخواهیم یک چوب خشک را انعطاف دهیم که این کار در عمل امکانپذیر نیست.
وی ادامه میدهد: متأسفانه خانوادهمان درکی از فضا و حریم خصوصی فرزندان با والدینشان ندارند و هرزمانی که ما نسبت به این موضوع اعتراض میکنیم، پدر و مادر رفتار خودشان در زمان کودکی و جوانیشان را مثال میزنند و انتظار دارند که ما هم همچون آنها عمل کنیم به همین خاطر من و خواهرم برخی مواقع در بودن کنار خانواده احساس خفگی میکنیم که باعث میشود خودمان را برای جلوگیری از تنش و دعوا در اتاقهایمان حبس کنیم.
سطوح مختلف شکاف نسلیفرزاد نوابخش، جامعهشناس به خبرنگار ایمنا، میگوید: در پرداختن به مسئله شکاف نسلی سطوح مختلفی وجود دارد، که شامل تفاوت، اختلاف و فاصله است. در همه جوامع امکان روی دادن این مسئله وجود دارد، منتهی در جوامع مدرن این مسئله بیشتر رخ میدهد. در کشور ما تا قبل از انقلاب مشروطه و شروع قرن حاضر، خبری از شکاف نسلی نبود و اگر هم این شکاف وجود داشته، میزان آن چندان زیاد نبوده است.
وی میافزاید: در صدساله اخیر با اتفاقات جدیدی که روی داد، فرآیند مدرن شدن جامعه ایرانی آغاز شد و مسئله شکاف نسل هم ایجاد شد. بین نسلها همواره تفاوتهایی وجود داشته است که برخی از اتفاقات تاریخی باعث شدهاند که این مسئله شدت بیشتری بگیرد. این اتفاقات تاریخی مهم باعث میشوند که نسلها از یکدیگر فاصله بگیرند و نتوانند بهخوبی همدیگر را درک کنند. بعد از انقلاب اسلامی مسئله شکاف نسلی شدت بیشتری به خود گرفت.
ضرورت ایجاد و افزایش گفتوگوی بیننسلی جمعیتاستادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک تصریح میکند: نزدیک به ۷۰ درصد از جمعیت کشور را نسل جدید تشکیل میدهند، این در حالی است که این جمعیت هنوز در سایه نسل قدیمیتر خود زندگی میکند. باید برای حل این مشکل از زمینههای علمی و فرهنگی استفاده کنیم؛ میتوانیم جریانسازی اجتماعی خوبی را در بحث گفتوگوی ملی خانواده و بیننسلی برقرار کنیم. میان نسلها تفاوت وجود دارد؛ امروز این تفاوتها بیشتر به چشم میخورد که ضرورت دارد تا گفتوگوی بیننسلی شکل گیرد.
وی با اشاره به تغییرات گسترده جامعه طی سالهای اخیر، میگوید: برای بررسی گفتوگوی بین نسلها در ایران باید به این سوال پاسخ داد که آیا طرفین این گفتوگوها برابر هستند و یکدیگر را به رسمیت میشناسند؟ در پاسخ این سوال باید گفت خیر. بهعنوان نمونه والدین دائم به فرزندان خود گوشزد میکنند که ما به این شکل درس نخواندیم و دائم تلاش میکنند این تفاوتها را پررنگ کنند.
نوابخش تصریح میکند: نسل جدید معتقد است نسلهای گذشته ازخودراضی هستند و تنها برای داشتههای خود ارزش قائل میشوند و هیچ اعتنایی به نسل جدید ندارند. همین دلایل باعث میشود این نسلها بهدرستی نتوانند با یکدیگر گفتوگو کنند. نبود وجود طرفین برابر و نداشتن دغدغه مشترک از مشکلاتی است که باعث شده گفتوگوی میاننسلی در کشور دچار مشکل شود.
وی اضافه میکند: براساس تحقیقات میتوان چند علت را از دلایل کاهش گفتوگوی میاننسلی دانست؛ نخست اینکه میزان رضایت جوانان ایرانی از زندگی و احساس آزادی در آنها پایینتر از کشورهای دیگر است. دوم آنکه شبکههای اجتماعی جوانان با واقعیتهای وجودی آنها یکسان نیست.
این جامعهشناس ادامه داد: تحقیقات نشان میدهد دغدغههای اقتصادی در میان جوانان نسبت به کشورهای دیگر بالاتر است. فضای اعتمادسازی بین جوانان نیز مقوله دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. برخی مسئولان تنها نصیحت میکنند اما گوش شنوایی ندارند از طرفی نسلهای گذشته هم تغییرات گسترده نسلهای جدید را نمیپذیرند. بنابراین، ابتدا باید این چالشها را حل کرد تا گفتوگو در جامعه افزایش پیدا کند.
عواملی که به شکاف نسلی دامن زده استوی در مورد نسلهای مختلفی که در حال حاضر در جامعه ما وجود دارند، میگوید: یکی از این نسلها، نسل انقلاب است که انقلاب و جنگ را بهعنوان مهمترین اتفاقات تاریخی که تجربه کردهاند، در حافظه خود دارد. همین اتفاقات مهم به الگوهای همیاری، سبک زندگی و ارزشهای موردقبول این نسل شکل دادهاند. اما در نسلهای بعدی عواملی مانند دسترسی بیشتر به رسانههای جدید و شبکههای اجتماعی و سرعت گرفتن فرآیند جهانیشدن باعث شدند که سبک زندگی و جهانبینی متفاوتی شکل بگیرد. این مسئله به شکاف نسلی در جامعه ما دامن زده است.
نوابخش اظهار میکند: در بسیاری از خانوادهها والدین بهرغم اینکه سواد و آگاهی لازم را دارند اما احساس میکنند، نه آنها فرزندانشان را میفهمند و نه فرزندانشان آنها را. این مسئله نشان میدهد که تغییراتی مهم در باورها، اعتقادات، ارزشها و سبک زندگی روی داده است از طرفی یک اتفاق عمومی وجود دارد که نشاندهنده فاصله موجود بوده و آن زمانی است که جوانان و نوجوانان ما احساس میکنند که نسلهای قبلی را درک نمیکنند و متقابل نسلهای سالخوردهتر احساس میکنند که نمیتوانند حرفهای جوانان را بفهمند.
میزان خطرناک بودن شکاف بین نسلیوی اضافه میکند: ما جامعهشناسان معتقد هستیم که تا حدود معینی از این شکاف نسلی پذیرفتهشده و متعارف است و خطرناک هم نیست. اما وقتیکه شدت این شکاف نسلی بیشتر شود، خطرات بیشتری هم بروز پیدا میکنند. این شکاف تا زمانی که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است خطرناک نیست، اما اگر به بالای ۲۰ تا ۲۵ درصد برسد خطرناکتر میشود.
این جامعهشناس خانواده تصریح میکند: در ابتدا ممکن است اینگونه بهنظر برسد که چون سواد عمومی در جامعه افزایشیافته است، نسلها بهتر میتوانند یکدیگر را درک کنند، اما ورود متغیرهای دیگر این فهم و درک را تحت تأثیر قرار داده و آن را مشکلتر کرده است. فرآیندهای مدرن شدن جامعه و شهرنشینی و کوچک شدن خانهها باعث شدهاند که نهاد خانواده روزبهروز متحولتر شود.
شکاف نسلی نباید به بیاحترامی و خشونت منجر شود / لزوم همزیستی مسالمتآمیز نسلهاوی ادامه میدهد: نسلها از یکدیگر دور شدهاند و همین باعث شده است شکاف بین نسلی در جامعه شدت پیدا کند. نسلهای قدیم نباید توقع داشته باشند که به هر صورتی که شده است، نسلهای جدید را تابع خود کنند. نهادهایی مانند رسانه آموزشوپرورش و خانواده که با جوانان و نوجوانان در ارتباط هستند باید کاری کنند که این شکاف نسلی به بیاحترامی و گفتوگوی توأم با خشونت منجر نشود.
نوابخش بابیان اینکه حتی دولت هم نمیتواند شکاف نسلی را حل کند، میگوید: تحولات سریعی که روی دادهاند خارج از کنترل نهادها هستند و نمیتوان جلوی آنها را گرفت. نهادهایی که در این زمینه مؤثر هستند، تنها میتوانند با دانش، علم و برنامهریزی زمینهای را فراهم کنند که این فرآیند تلطیف شود.
این مدرس دانشگاه اضافه میکند: درحال حاضر همزیستی مسالمتآمیز نسلها با یکدیگر از هر چیز دیگری مهمتر است. نمیتوان تفاوتها را از بین برد، بنابراین به رسمیت شناختن تفاوتها از طریق آموزش مؤثرترین اقدامی است که میتوان در این شرایط انجام داد.
پیامدهای ناگوار شکاف بین نسلیمیلاد مشایخی، روانشناس اجتماعی به خبرنگار ایمنا، میگوید: در حال حاضر شکاف نسلها در کشور بهعنوان یکی از مهمترین مباحث مطرح است. برخی از کارشناسان، شکاف نسلی اتفاق افتاده در دهه هشتاد به بعد را نسبت به دههها و نسلهای گذشته بسیار ملموس میدانند از طرفی موقعیت اجتماعی نسل گذشته با نسل جدید بسیار متفاوت بوده و نمونه بارز آن این بوده که در نسلهای گذشته جوانان و نوجوانان بودند که در جنگ شرکت کردند و کشور را نجات دادند.
وی با بیان اینکه تعامل، تعارض و تقابل از سه عنوان شکاف نسلی است، میافزاید: درگذشته تعامل بین نسلی نسبت به امروز بسیار بیشتر بوده بهنحویکه الگوبرداری خاصی در آن انجام میشد. متأسفانه امروز تقابل در جامعه و بهویژه بین نوجوانان بسیار چشمگیر است و این نسل به نحوی عمل میکنند که میخواهند بهنوعی برای هر مسئلهای با منطق خودشان برخورد کنند.
ضعف خانوادهها در پذیرش برخی رفتارهای فرزنداناین روانشناس اجتماعی تصریح میکند: اگر تعامل در جامعه و بین نسل جدید و نسل گذشته کمرنگ شود درنتیجه منجر به تعارض و تقابل خواهد شد، خانوادهها در پذیرش برخی از رفتارهای کودکان و نوجوانان خود و تعارضات موجود ضعیف عمل کردهاند. سرعت تکنولوژی یکی از عواملی است که نسل جدید را بهکلی از نسلهای سنتی گذشته جدا کرده و همین دلیلی برای ایجاد شکاف بین نسلها شده است.
وی اضافه میکند: شکاف درون نسلی نیز یکی از مشکلاتی بوده که باعث بروز اختلالات رفتاری میشود، آموزشوپرورش به معنای عام یکی از ارکانی است که میتواند در حل معضل شکاف بین نسلی مؤثر عمل کند. متأسفانه توسعه تکنولوژی در عصر ارتباطات در برخی از موارد و بین نسل جدید نوع و شکل جرم را نیز تغییر داده و این خود تلنگری برای توجه بیشتر ارگانهای مربوطه و خانوادههاست.
مشایخی تأکید میکند: خانواده بهعنوان رکن اصلی ایجاد شکاف بین نسلی آنچنانکه باید موفق عمل نکردهاند و همین خود دلیلی برای ایجاد برخی ناهنجاریها و درنتیجه اعمال جرمها خواهد شد به همین خاطر اگر خانوادهها را اقناع کنیم که شکاف بین همه نسلها وجود دارد میتوان بسیاری از مشکلات را رفع کرد.
کد خبر 592732منبع: ایمنا
کلیدواژه: خانواده احترام به والدین خانواده و آسیب های اجتماعی تحکیم خانواده رفتار والدين والدين روابط کودکان و والدین اختلاف والدین با فرزندان شکاف بین نسلی دلایل آسیب های اجتماعی نظام تعلیم و تربیت وضعیت خانواده در ایران نظام خانواده و تربیت فرزندان روز خانواده و تکریم بازنشستگان روز احترام به والدین جوانی جمعیت و تعالی خانواده بالندگی و جوانی جمعیت حمایت از خانواده و جوانی جمعیت طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق خبرنگار ایمنا نسل های گذشته شکاف بین نسلی شکاف بین نسل شکاف نسل ها خانواده ها شکاف نسلی تفاوت ها گفت وگوی باعث شده نسل جدید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۳۸۸۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه عبری: آمار نشان میدهد اسرائیل همه چیز را میبازد
اسرائیل در حال باختن است، آمار و ارقام این مسئله را میگویند و گزارش موسسه اندیشه اسرائیل هم آن را تایید کرده است. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه عبری خبرگزاری تسنیم، روزنامه عبری زبان یدیعوت آحارانوت در گزارشی که امروز سه شنبه منتشر شد، اعتراف، کرد، اسرائیل در حال باختن همه چیز است و این مسئله از آمار و ارقام منتشر شده در مورد آن کاملا هویدا است.
یووال حنینوویچ در این گزارش آورده است، موسسه اندیشه اسرائیل در گزارش جدید خود اعلام کرد، اسرائیل در جایگاه بسیار بدی قرار گرفته است و بسیاری از پارامترهای بین المللی دچار افت شدیدی شده و در رده 83 در میان 146 کشور جهان در کنار زامبیا و اندونزی قرار گرفته است، در مورد شرایط اقتصادی روز به روز اوضاع بحرانی تر میشود، آموزش به قهقرا رفته و احساس امنیت بشدت تضعیف شده است، به رغم آن که اسرائیل خود را یک قدرت منطقهای نظامی و الکترونیکی میداند اما جایگاهش در سالهای اخیر در ابعاد امنیتی و اقتصادی به شدت افول کرده است.
این نویسنده در ادامه میافزاید، آمار و ارقام بهتر از کلمات و تصاویر سخن میگویند و به ما اطلاع داده و حتی نهیب میزنند که اسرائیل در حال باختن است.
این جمله پرفسور ایوا ایلوز است زمانی که میخواست در رابطه با نتایج شوک آور گزارش اسرائیل 2024 سخن بگوید، گزارشی که هفته جاری صادر شد.
این گزارش چکیده تحقیق عمیقی است که موسسه اندیشه اسرائیل انجام و در چارچوب آن پژوهشگران این موسسه مجموعه متنوعی از شاخصهای بین المللی تجربی در زمینههایی همچون امنیت، دموکراسی، قدرت اقتصادی، سرمایههای انسانی و شرایط نظام حاکم را مورد بررسی قرار داده و اسرائیل را در این زمینهها با بقیه جهان مورد مقایسه قرار میدهند.
این گزارش نشان میدهد که اسرائیل در شاخصهای بین المللی در اکثر زمینهها دچار پس رفت شده و برخی از شاخصها به نقطه قعر در میان اعضای سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه رسیده است، که به خودی خود بیانگر ضعف عملکرد ساختار حاکم است.
به طور مثال در شاخص نرمش اجتماعی اسرائیل در یکی از پایینترین ردها و در رتبه 83 از 146 قرار دارد و در بعد سرمایههای انسانی در بعد فساد حاکمیتی هم اسرائیل رتبه 45 و در شرایط دموکراسی هم در این لیست 44 ام هستیم.
در ادامه این مقاله آمده است، محققان این مرکز تاکید دارند شکاف اجتماعی و اقتصادی روز به روز در حال افزایش است در حالی که شرایط آموزش قبل از تکمیلی هم به شدت اوضاع وخیمی دارد.
شرایط اقتصادی در اسرائیل در شرایط بحرانی قرار گرفته و شرایط دموکراسی هم در آن در حال فروپاشی هر چه بیشتر است و اعتماد به ساختارهای حاکمیتی هم به شدت دچار شکنندگی شده است.
موردخای کوهن پژوهشگر میهمان در این مرکز تحقیقات اسرائیلی و مدیر سابق وزارت امور داخلی (رژیم صهیونیستی) هم در رابطه با این گزارش میگوید: اسرائیل امروز در بحران عمیق حاکمیتی به سر میبرد، براساس شاخصهای بین المللی، سیاست فشار بر خدمات عمومی در اسرائیل به آن و به ساکنانش زیان وارد کرده است، مدیریت عمومی طی سالهای اخیر دچار ضعف شده و سرمایههای زیادی که در بخش آموزش و آموزش عالی صورت گرفته نتیجه چندانی به همراه نداشته و در مقایسه با شرایط بین المللی اسرائیل در زمره و دسته عقب افتادهها قرار میگیرد.
دکتر ساگی الباز دیگر پژوهشگر این مرکز هم از اسرائیلیها میخواهد تا از خواب بیدار شوند، زیرا نتایج گزارش فراگیر در مورد اسرائیل 2024 باید هر اسرائیلی را نسبت به آینده اسرائیل دچار نگرانی کند، زیرا نتایج آن به وضوح نشان میدهند که اسرائیل در شاخصهای محوری بین المللی در حال پس رفت به سوی پایینترین نقاط این لیست است.
ژنرال بریک: ادامه جنگ منجر به فروپاشی اسرائیل میشودمردم لبنان: موشکهای سپاه بر فراز قدس؛ نماد فروپاشی اسرائیلپایان جنگ نابرابر آغاز فروپاشی ساختار رژیم صهیونیستی استدر بخش دیگری از این گزارش هم اسرائیل در شاخص تروریسم در رتبه دوم قرار میگیرد که خود بیانگر ناامنی شدید در آن است.
انتهای پیام/