آیا جامعه در حال فروپاشی است؟

به دنبال تحریم هایی که این روزها، به کشور تحمیل شده، آینده و وضعیت کشور به مساله بسیاری از اهالی فکر بدل شده است و آنها با برگزاری جلسات هم اندیشی گوناگون می کوشند تا برای برون رفت از وضعیت موجود راهکارهایی را ارائه کنند. کتاب «دغدغه ایران» دکتر محمد فاضلی که اخیرا منتشر شده است، در راستا این تلاش ها قرار می گیرد اما برخی از تحلیلگران معتقدند که فاضلی در شیوه پرداخت خود به مسائل جامعه بیش از اندازه بر بحران ها تاکید کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گروه اندیشه:

نشست نقد و بررسی کتاب «دغدغه ایران»، سوم تیر ماه با حضور مسعود عالمی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، عباس کاظمی، عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، مجتبی لشکربلوکی، مشاور اسبق وزیر اقتصاد، امیر ناظمی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی و محمد فاضلی مولف در تالار شهید آوینی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

 

کاظمی: مولف بیش از اندازه بحران ها را برجسته کرده است

 

عباس کاظمی از جمله سخنرانان این جلسه بود و در بحث خود عنوان کرد که  ممکن است برخی با خواندن کتاب اینگونه تصور کنند که مولف بیش از اندازه بحران‌ها را در جامعه برجسته کرده و مسائل مثبت را به طور کل نادیده گرفته است و طوری جامعه را توصیف می‌کند که انگار همین الان جامعه فرو می‌ریزد. از ریزگردها آغاز می‌شود تا بحران پلاسکو و این حس را به فرد می‌دهد که جامعه در حال فرو ریختن است.

به باور کاظمی، یاس موجود در جامعه ناشی از رویکرد مشترک جامعه‌شناسان، دولت، روزنامه‌نگاران و حتی اصولگرایان است وقتی کتاب را می‌خوانیم، یک حسی به ما می‌دهد و آن حس، یک جوان ۲۰ ساله یا ۳۰ ساله است که می‌گوید اینجا، جای ماندن نیست و خیلی کار دارد تا درست شود، اگرچه نمی‌خواهم بگویم کتاب فقط حس یاس به خواننده می‌دهد، زیرا سرشار از عناصر امیدبخش است که به ما می‌گوید باید امیدوار باشیم و برای ساختن جامعه بهتر کار کنیم و حتی در چند مطلب درباره امید بحث شده است.

عالمی: به جامعه قوی ایرانی باور دارم

 

مسعود عالمی دیگر سخنران این نشست عنوان کرد که بر عکس مولف به جامعه قوی ایرانی معتقد است، و تاکید کرد که اگر جریان توسعه را از درون دنبال کنیم می توانیم نتایج مطلوب تری را کسب کنیم وی در این راستا از افرادی همچون امیرکبیر، رشدیه، پروفسور غریب و برادارن خیامی و ... نام برد  که همه حرکات توسعه‌ای را از درون جامعه را در دستور کار قرار داده بودند.

وی تاکید کرد که در اصل ۴۴ قانون اساسی تقریباً همه چیز متعلق به دولت است؛ صنایع بزرگ، صنایع مادر، بازرگانی خارجی، بانکداری، بیمه، تامین نیرو، سدها، شبکه‌های بزرگ آبرسانی. حال اگر همه این اموال و منابع متعلق به مردم بود، شاید آن زمان  مردم به گونه دیگری رفتار می‌کردند.

لشکربلوکی: نباید مسائل را صرفا به مدیران و نظام اجرایی نسبت داد

 

مجتبی لشکربلوکی معتقد است که یکی از ویژگی‌های شخصیت محمد فاضلی نوشتن در جامعه شنیداری ماست، برخلاف افرادی که سخن‌هایی را بیان می‌کنند بدون ایده‌پردازی و ثبت آنها. لذا فاضلی در اغلب جلسات مشغول نوشتن است و کمتر حفظ می‌کند و بیشتر اهل نکته‌برداری است. از سویی فاضلی رویکرد کلیله و دمنه دارد، یعنی از داستان‌های معمولی شروع و در آن داستان‌ها از رویکردهای جامعه‌شناسانه، سیاسی و اقتصادی را به ما یادآوری می‌کند. اگر مشاهده کردید، عنوان یکی از یادداشت‌هایش «سگ آقای پتی‌بل» بود، نباید تعجب کنید، چون او از همان عناصر شناخته شده فرهنگی و اجتماعی، داستانی و روایت‌هایی که در حافظه جمعی ماست، استفاده و یک بار معنایی خوب را در آن تلفیق می‌کند. به نظرم این یکی نکته بسیار خوبی برای یک فرد دانشگاهی است که بتواند به شکل کلیله و دمنه‌ای با ما صحبت کند.

وی افزود: مولف در این کتاب، آگاهانه یا ناآکاهانه لبه تیز نقد را بیشتر بر چهره مدیران و نظام اجرایی کشیده شده است تا بر چهره مردم. به نظرم اگر منصف باشیم، مردم جامعه ما هم ایرادهای بسیاری دارند اما مولف به این ایرادها چندان ورود پیدا نکرده است و نباید مسائل را صرفا به مدیران و نظام اجرایی نسبت داد.

ناظمی: تاریخ انقضای متن‌های آل‌احمدی گذشته است

 

امیر ناظمی دیگر سخنران این نشست عنوان کرد:« متن‌های تلگرامی از منظر جامعه‌شناسی به موضوعات پرداخته و نه از منظر یک روشنفکر عام. متن‌ها هرکدام یک جلال آل‌احمد امروزی را به یاد من می‌آورد این در حالی است که دیگر تاریخ انقضای متن‌های آل‌احمدی گذشته و نیاز داریم تا روشنفکر ما با عینک تخصصی و مشخصی به مسائل نگاه کند.

وی افزود:« می‌پذیریم که در متن تلگرامی نیازی به سند و منبع نداریم ولی در مورد یک کتاب عدم منبع مشکل‌ساز است. البته کتاب نقاط قوت خوبی هم دارد و مثلا از استعاره‌های خوبی برای تبیین مسائل استفاده کرده است».

فاضلی: هدف من در کتاب«دغدغه ایران» ترویج نا امیدی نیست

 

کتاب «دغدغه ایران» یادداشت‌های تلگرامی سال‌های ۹۴ تا ۹۷ من را شامل می‌شود. البته از ابتدا بنای انتشار آن را نداشتم و با تشویق‌های مدیر انتشارات «کویر» به فکر چاپ آن‌ها افتادم. من همواره احساس می‌کردم جامعه ایران الکن است و الکن‌تر از جامعه، دولت و حکومت است که قادر نیست با مردمش حرف بزند و ارتباط بگیرد. من با این یادداشت‌های تلگرامی می‌خواستم امتحان کنم و ببینم می‌توان با مردم حرف زد که خوشبختانه بازخوردهای خوبی گرفتم و برخی از مطالب کانالم حتی تا ۷۰۰ هزار بازدید نیز داشته است.

او ادامه داد: من متن‌های سخت و آکادمیک جامعه‌شناسی حرفه‌ای هم می‌نویسم ولی در این کتاب رویکردم نگاه آکادمیک به علوم اجتماعی نبود و سعی کردم جامعه‌شناسی را میان مردم بیاورم. به نوعی همان چیزی که به اسم کنش‌گری مرزی می‌شناسیم یعنی اینکه دانش و سیاست را با هم ترکیب کنیم. اساسا در علوم انسانی بدون نوشتن، محصولی نخواهیم داشت و اگر ننویسیم هویت ماندگاری نخواهیم داشت. من سعی کردم در این یادداشت‌ها یک طنز تلخ را وارد حوزه جامعه‌شناسی و سیاستگذاری عمومی کنم و به نظرم برای بازتاب دادن یک درد خیلی نیازمند ارایه دانش عمیقی از آن حوزه نیستیم.

این جامعه‌شناس تاکید کرد: خیلی از دوستان به تلخی کتاب اشاره دارند. بله کتاب تلخ است اما من سعی کردم در پایان هر مبحث راه‌حلی نیز ارایه دهم منظورم از مسأله بدخیم مساله‌ای که راهکار ندارد، نیست بلکه مسأله تعریف نشده‌ای است که صرفا گمان می‌کنیم آن را می‌شناسیم. مسایل اجتماعی ما از تعدد و دشواری به سمت پیچیدگی رفته است که من تعبیر بدخیم را برایشان استفاده کردم. برای برون‌رفت از این مسائل راه‌حلی جزء گفت‌وگو نداریم. در واقع ما همه مردم و نه صرفا سیاستمداران هر روز با پرونده‌های اجتماعی‌ای روبه‌رو هستیم که برای همه ما باز هستند.. اینکه چرا در کتاب انگشت بیشتر به سوی سیاستگذاران است تا مردم دلیلش همین است. اساسا ما چرا باید از جامعه‌شناسی و علوم سیاسی خوانده‌ها توقع داشته باشیم که نقطه قوت‌ها را هم بگویند در حالیکه وظیفه اینها بیان مسائل و مشکلات است و هدف من در کتاب ترویج نا امیدی نیست.

 

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۸۴۶۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صبر و مهربانی از صفات الزامی برای پاسخگویان به مسائل شرعی است

به گزارش حوزه استان ها خبرگزاری تقریب، حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی در دیدار مسئولان پاسخگویی مسائل شرعی در دفاتر نمایندگی ولی فقیه سراسر کشور و اعضای شورای فقهی آستان قدس رضوی که در حرم مطهر امام رضا(ع) انجام شد، ضمن تأکید بر اهمیت فقه و هدایتگری مردم، به نقل روایتی از بردباری و صبر حضرت فاطمه زهرا(س) در پاسخگویی به سؤالات شرعی پرداخت و اظهار کرد: کسانی که با کسب علم، دانش و حکمت برای هدایت بندگان خدا تلاش می‎کنند و نه تنها از پاسخگویی به سؤالات شرعی مردم خسته نمی‌شود بلکه با اشتیاق، صبر و خوشرویی به نیازهای علمی طالبان آگاهی و معرفت پاسخ می‌دهند، مورد لطف و رحمت خداوند هستند و از سوی پروردگار پاداشی غیرقابل وصف در انتظارشان است.

وی به برخورد با حوصله و مشفقانه با مردم در پاسخ به مسائل شرعی تأکید و اظهار کرد: بی‌حوصله‎گی در پاسخگویی به سؤالات شرعی از آفت‎هایی است که باید مراقب آن بود؛ ‎بی‌تفاوتی و بی‌حوصلگی در پاسخگویی به سؤالات، می‏تواند موجب تضعیف تدین مراجعه کننده ‎شود؛ مردم نحوه برخورد را به خاطر می‌سپارند و تجربیات شان را با دوستان، آشنایان و دیگران به منتقل می‎کنند؛ پس یک برخورد نامناسب کافی است تا نه تنها یک فرد، بلکه جمعی از اطرافیان او، تصویری ناصحیح در ذهن شان ثبت شود.

تولیت آستان قدس رضوی اضافه کرد: مراجعه مردم برای کسب آگاهی دینی نشان دهنده علاقه، اهتمام و حساسیت آن‎ها به احکام شرعی بوده و این مایه خرسندی است؛ لذا اگر گاهی مراجعه کننده کمی پرگویی و وسواس دارد و یا گاهی بر اطلاعات ناصحیح خود پافشاری دارد، باید با حوصله، مهربانی، تواضع و صمیمیت با او برخورد کرد.
اهمیت پاسخگویی دقیق و صحیح به سؤالات حجت الاسلام والمسلمین مروی فعالیت فقهی و پاسخگویی به سؤالات شرعی را یک توفیق الهی و مسئولیتی سنگین، دشوار و با اهمیت دانست و با تأکید به اهمیت پاسخگویی صحیح و دقیق به سؤالات دینی، ابراز کرد: امروز عصر ارتباطات است و پاسخ‎های شرعی در فضای مجازی منتشر می‎شود، گاهی ممکن است به دست دفاتر مراجع تقلید برسد، لذا اگر پاسخ سؤالی را نمی‎دانیم باید ابراز بی‎اطلاعی کرد و از سؤال کننده فرصتی برای تحقیق و پاسخ گرفت؛ اینگونه رفتارها نه تنها جایگاه علمی آن روحانی را تنزل نمی‎بخشد بلکه این اعتماد را در مردم ایجاد می‎کند که پاسخ‌ها دقیق و بر اساس تحقیق و مطالعه است و اگر پاسخ سؤالی را ندانند اعلام می ‎کنند.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت امر مسئله‌گویی و پاسخ به سؤالات اعتقادی، اخلاقی و فقهی مردم، نسبت به قداست کتاب توضیح المسائل تأکید و عنوان کرد: این کتاب ماحصل یک عمر تلاش یک عالم و فقیه است، بنابراین «توضیح المسائل» یک کتاب دارای قداست بوده که باید با وضو به سراغ آن رفت زیرا تمامش آموزه‌های اهل بیت(ع) پیرامون احکام الهی بوده و مسئله گویی نیز کاری بسیار مقدس و ارزشمند است.

تولیت آستان قدس رضوی همچنین نسبت به گسترش راه‌های پاسخگویی به احکام شرعی توصیه و عنوان کرد: پاسخگویی تلفنی و مراجعه مردم به دفاتر ائمه جمعه یکی از راه‌های پاسخگویی به مسائل شرعی مردم است، این راه‌ها باید افزایش یابد، به عنوان مثال خوب است در نمازهای جمعه، میزهایی برای پاسخگویی به سؤالات شرعی گذاشته شود؛ این خود تبلیغ و ترویجی برای مردم است که به دنبال احکام شرعی خود باشند و پیام اهمیت مسائل شرعی را برای جامعه دارد؛ همچنین بهانه‌ای خوب برای تقویت ارتباط روحانیت با اقشار مختلف جامعه است.

وی گفت: پیامبر(ص) به هیئتی که به سرپرستی حضرت علی(ع) به یمن برای ارشاد و تبلیغ اعزام کردند، فرمودند اگر حتی يک نفر بدست شما ارشاد و هدايت شود براي شما بهتر است از هر آنچه که خورشيد بر آن مي‎تابد و این نشان دهنده اهمیت و ارزشمندی هدایت مردم است.
توصیه آیت الله بهجت در خصوص اهمیت فعالیت علمی حجت الاسلام والمسلمین مروی در بخش دیگری از سخنان خود با نقل خاطره‎ای به توصیه‌های بزرگان به رهبر معظم انقلاب در خصوص فعالیت علمی اشاره و تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب پس از آنکه مبحث «جهاد» را طی چند سال در دروس خارج فقه به طور کامل بیان فرمودند؛ به جهت مشغلات، تدریس را مجدد شروع نفرمودند؛ سال‌ها پیش در عید نوروز که رهبر معظم در مشهد مشرف بودند بزرگواری از اولیاء الله به نام مرحوم آقای درافشان از ایشان درخواست کردند مجدد درس را آغاز بفرمایند، رهبر معظم انقلاب فرمودند آیت الله بهجت نیز پیغام فرستادند که درس را مجدد آغاز کنید و اینگونه شد که مقام معظم رهبری مجدد تدریس را آغاز کردند.

وی در ادامه به تأکیدات آیت الله بهجت نسبت به فعالیت فقهی طلاب و روحانیون اشاره و اظهار کرد: آیت الله بهجت نسبت به فعالیت فقهی تأکید داشتند و در دیداری به بنده نسبت به فعالیت فقهی توصیه کردند و ‌فرمودند «اشتغال فقهی نورانیت و برکت می‌آورد.» همچنین یکی از دوستان که با این مرجع بزرگوار مراوده داشتند از ایشان درخواست ذکری برای صفای باطن کرده بودند که ایشان در پاسخ فرمودند: «بحث و کار فقهی داشته باشید.»

انتهای پیام/